2023-02-26
Prediker 3:6 NLV
Wat het ons kinders nog van ons nodig wanneer hulle treur?
1) Ons eerlikheid. Hulle het nodig om te weet dat ons ook seer het. Wanneer hulle jou sien huil, maar jy sê vir hulle: ‘Ek is doodreg,’ maak dit hulle deurmekaar. Hulle dink dat jy nie regtig seer het nie, of dat trane niks beteken nie, of dat jy nie eerlik met hulle is nie. Hulle moet weet dat jy eerlik met hulle is, sodat hulle eerlik met jou kan wees en jou met hulle seer kan vertrou.
2) Ons moet bewus wees van hulle gevoelens sonder om hulle te veel te beskerm. Vir hulle, soos vir jou, is daar “‘n tyd om te huil… ‘n tyd om te verloor…” (verse 4, 6 NLV). Moenie hulle hartseer, woede en depressie onderdruk of ongeldig verklaar nie. Dis deel van hulle Godgegewe menslikheid en sal hulle help om gebalanseerde, deernisvolle volwassenes te word.
3) Luister op ‘n sensitiewe manier. Kinders leer en groei deur verlies wanneer hulle ‘n oop en begrypende luisteraar het. Luister en herhaal dan hulle gevoelens. ‘Dit klink of jy kwaad is. Wil jy daaroor praat?’ Moenie analiseer nie, vra! Luister met jou oë en ore. ‘Jou woorde sê dat jy reg is, maar jou oë lyk of hulle hartseer is.’
4) Toestemming om negatiewe emosies uit te druk. Woede en wrokkigheid teenoor dokters, die sisteem, familielede, jouself of selfs God, is normaal! Moenie sê: ‘Moenie sulke goed sê nie.’ Sê eerder: ‘Dit klink soos ‘n ware, eerlike uitdrukking van pyn en teleurstelling. Wil jy daaroor praat?’ Uitdrukking van negatiewe emosies haal die angel daaruit.
5) Insluiting by ons hartseer rituele. Sluit hulle by gesinsbyeenkomste, begrafnisbeplanning en dienste in, en hulle sal vertroosting in die bekragtiging, afsluiting en genesing wat hierdie tye bring, vind!
Sielskos: Matt 14:22-33; 1 Kon 3:4-28
2023-02-25
Prediker 3:6 NLV
Hoe kan ons ons kinders help om die lewe se verliese te navigeer?
1) Moenie hulle kapasiteit vir droefheid onderskat nie. Kinders is dikwels die ‘vergete’ bedroefdes. Hulle pyn is waarlik en intens; erken en verklaar dit dus geldig.
2) Moenie dit vermy om oor die verlies te praat wanneer hulle teenwoordig is nie. Deur hulle van volwassenes wat rou weg te hou, ontneem jy hulle die geleentheid om ondersteuning te ontvang en hulle verlies beter te verstaan. Sluit hulle by die familie se ervaring van rou in.
3) Moedig hulle aan om hulle gevoelens oor die verlies te deel. Leer hulle dat hulle nie hoef ‘sterk’ te wees nie en bevestig dat hulle gevoelens saakmaak. Baie jong kinders het ‘n beperkte begrip van die betekenis, permanensie en onomkeerbaarheid van die dood. Hulle kan net baie kort en konkreet daaroor praat. Ouer kinders verstaan die betekenis daarvan en moet aangemoedig word om daaroor te praat.
4) Maak voorsiening vir elke kind se persoonlikheid. Kinders wat introverte is mag dalk hulle eie spasie nodig hê; terwyl ekstroverte dit mag nodig hê om daaroor te praat en te sosialiseer. Afhanklike kinders het sterk volwassenes rondom hulle nodig; onafhanklike kinders kan baie dinge self hanteer.
5) Kommunikeer op ‘n realistiese manier met hulle. Volwassenes gebruik dikwels woorde wat kinders verwar. ‘Jou pa het huis toe gegaan… vir ewig aan die slaap geraak… is die ewige rus in’ ens. Om die dood as die einde van hierdie fisiese lewe te beskryf is Bybels, verduidelik die betekenis van verlies en laat kinders toe om vrae wat vir hulle saakmaak, te vra. Jou kinders kan verlies hanteer en verstaan dat die ewige lewe God se wonderlike oplossing is; dat ons eendag by ons geliefdes in die hemel gaan aansluit (sien Johannes 14:2-3).
Sielskos: Eks 1-3; Luk 11:45-54; Ps 53; Spr 6:9-11
Ecclesiastes 3:6 NKJV
How can we help our children navigate life’s losses?
(1) Don’t underestimate their capacity for grief. Children are often the “forgotten” grievers. Their pain is real and intense; recognize and validate it.
(2) Don’t avoid talking about the loss when they’re present. Excluding them from adults in mourning denies them the opportunity for support, and increased understanding about their loss. Include them in the family’s collective grief experience.
(3) Encourage them to share their feelings about the loss. Teach them that being “real” is more important than being “strong,” and confirm that their feelings matter. Very young children have limited understanding about the meaning, permanence, and irreversibility of death. They can only talk about it briefly and concretely. Older children understand its meaning and should be encouraged to talk about it.
(4) Make allowance for each child’s personality. Our personality determines our grieving style. Introverted children may need their own space; extroverted ones may need to be verbal and sociable. Dependent children need strong adults around them; independent ones can handle a lot on their own.
(5) Communicate realistically with them. Adults often use language that confuses children. “Your dad has gone home… fallen asleep… passed away… gone to his rest,” etc. Speaking of death as the end of this physical life is biblical, clarifies the significance of the loss, and allows children to ask questions that matter to them. Your children can handle loss, and they can understand that everlasting life is God’s great solution and one day we will join our loved ones in heaven (See John 14:2-3).
Soul food: Exo 1-3; Luke 11:45-54; Ps 53; Prov 6:9-11
2023-02-24
Prediker 3:2 NLV
Navorsers by die Colorado Instituut vir Leed bied die volgende nuttige vlakke na herstel aan.
Vlak 1 – Skok. Ons eerste reaksie is een van ontkenning en ongeloof. ‘Ek kan nie glo dit gebeur nie – dis nie waar nie!’ Daar is ‘n verdowing van ons sintuie, ‘n God-ontwerpte natuurlike ‘narkose’ wat die eerste slag buffer en ons tyd gee om ons hanteringsmeganismes bymekaar te maak.
Vlak twee – Protes. Ons voel woede en wrokkigheid teenoor God, tog voel ons skuldig omdat ons Hom blameer. Ons blameer onsself, die dokters, die pasiënt en bevraagteken God se liefde en getrouheid – ons onderhandel selfs met Hom. ‘As U net ‘n wonderwerk sal doen en hulle terugbring, sal ek…’
Vlak drie – Wanorde. Alles val uitmekaar. Die leefstyl wat ons geken en liefgehad het, rafel uit. Die drome wat ons gekoester het, verdamp. Ons voel hopeloos, magteloos en verlore in ‘n vreemde, leë heelal. Sekondêre verliese kan opduik: finansiële onsekerheid, sosiale ontwrigting, depressie, verlies aan konsentrasie, ens. Ons is oortuig dat die lewe nooit weer normaal sal wees nie. Ons oorleef van oomblik tot oomblik, te bang om oor die pad vorentoe te dink.
Vlak vier – Herorganisasie. Onverbiddelike hartseer maak plek vir golwe van hartseer wat in frekwensie en intensiteit wissel. Ons begin om ons verlies te akkommodeer en te aanvaar. Die energie wat ons aan ons hartseer bestee het, kan weer begin gebruik word om aan die eise en geleenthede van ons nuwe leefstyl te voldoen. Stadig kom ons weer op die been en neem weer die leisels oor. Die proses sal baie maande neem en volle herstel selfs jare. God beloof egter dat dit sal gebeur! Daar sal ‘n tyd wees om ‘…gesond te maak… ‘n tyd om op te bou… te lag… te dans’ (Prediker 3:3-4 NLV).
Sielskos: 1 Tess 1-5; Luk 11:29-44; Ps 40:9-17; Spr 6:6-8
Ecclesiastes 3:2 KJV
Researchers at the Colorado Institute of Grief offer us this helpful four-stage path to recovery.
Stage one – Shock. Our initial response is one of denial and disbelief. “I can’t believe this is happening… it’s not real!” There is a numbing of our senses, a God-designed natural “anesthesia” that buffers the early blow and allows us time to gather our coping mechanisms.
Stage two – Protest. We feel anger and resentment against God, yet we feel guilty for blaming Him. We may blame ourselves, the doctors, the patient, and question God’s love and faithfulness – even bargaining with Him. “If You will just do a miracle and bring them back, I will…”
Stage three – Disorganization. Everything comes apart at the seams. The lifestyle we knew and loved unravels. The dreams we cherished evaporate. We feel hopeless, powerless, lost in a strange, empty universe. Secondary losses may loom: financial insecurity, social dislocation, depression, loss of concentration, etc. We’re convinced that life will never be normal again. We survive moment to moment, afraid to anticipate the road ahead.
Stage four – Reorganization. Unrelenting grief gives way to waves of sadness varying in frequency and intensity. We begin to accept and accommodate our loss. The energy we expended on grief work becomes available again, enabling us to adjust to the demands and opportunities of our new lifestyle. Slowly we reemerge and take hold of the reins again. The process will take many months, and full recovery even years. But God promises it will come! There will be “a time to heal… build up… laugh… dance… gain!” (Ecclesiastes 3:3-4, 6 NKJV).
Soul food: 1 Thes 1-5; Luke 11:29-44; Ps 40:9-17; Prov 6:6-8
